Akademska knjiga iz Novog Sada objavila je tri knjige koje donose nove poglede na pojave u svetskoj i domaćoj književnosti. Knjiga Novice Milića, u spomen na Džojsa, govori o putovanjima i snu. Studija Dragana Babića u svom središtu razmatra autore srpske, engleske i američke međuratne proze, dok Đorđe Despić ispituje kritičko i esejističko delo Miodraga Pavlovića.
Đorđe Despić: Tumač i pesma. Esejistika Miodraga Pavlovića
Premda je u donošenju zaključaka ovoga tipa poželjnija odmerenost i odsustvo prenaglašavanja, usuđujemo se da ustvrdimo da je kritičko-esejistički opus Miodraga Pavlovića gotovo bez premca u srpskoj književnosti 20. veka. Pritom, nije u pitanju, mada nije ni nevažan, kvantitativan okvir ovog dela njegovog stvaranja. U pitanju je najpre takav problemski, književno-istorijski i kulturološki raspon kojem Pavlović na svim poljima prilazi sa vrhunskom kompetencijom.
Takvo promišljanje, koje karakteriše moderna teorijska argumentacija, istančan kritički duh, lucidnost uvida, analitička ubedljivost, smisao za sintetičnije obuhvatanje književnog i kulturnog nasleđa, vizija razvoja književnosti, ali i autentično umetničko iskustvo i pesnički nerv, pre njega u srpskoj kulturi 20. veka u tom intenzitetu i zamahu nije bilo poznato. Кao krajnji rezultat proučavanja i ovog opusa, ali i ukupnog Pavlovićevog stvaralaštva, nameće se neizbrisiv utisak impresioniranosti njegovim kapacitetom intelektualnog i umetničkog potencijala, kao i svest o neprocenjivom doprinosu savremenoj srpskoj književnosti.
Đorđe Despić (1968, Užice), doktorirao je na Odseku za srpsku književnost na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, gde i radi kao vanredni profesor. Piše studije, eseje, kritike, poeziju. Objavljene stručne knjige: Aksiološki izazovi (2000), Spiralni tragovi – kritike i eseji o srpskom pesništvu (2005), Poreklo pesme – potencijal intertekstualnosti u poeziji Miodraga Pavlovića (2008), Preživeti u tekstu – eseji i kritike o prozi (2011). Objavljene pesničke zbirke: Pesme i drugi ožiljci (Nagrada „Miloš Crnjanski”, 2018), Autohipnoza (2021).
Novica Milić: 100 ODISEJA (I NOĆ VIŠE). Beleške za Džojsa
Džojsova literatura nam dolazi iz dva vremena: roman Uliks (1921) iz najdublje prošlosti, iz mita ili prapriče o lutalici, moreplovcu; knjiga Bdenje Finegana (1939) iz budućnosti, jer je još uvek nepročitana, i to od strane književnosti. Između ta dva vremena, oba vezana za fikciju, smešta se naša pustolovina čitanja: same literature, putovanja, mišljenja, tumačenja, teorije, istorije, života.
Knjiga koja govori o putovanju, i knjiga koja govori o snu. 100 Odiseja (i noć više): Fusnote za Džojsa je mešavina svega toga, i još spomen na jednog od najvećih pisaca našeg doba, još uvek neprevaziđenog po umeću, hrabrosti, slojevitosti, višejezičnosti i vidovitosti. Odisej Džojsa, Odisej Homera, Dantea, Crnjanskog, Kavafija. I jedno buđenje ili bdenje, „noć više”.
Novica Milić – Diplomirao na Odseku za opštu književnost i teoriju književnosti Filološkog fakulteta u Beogradu 1982. godine; magistrirao radom “Književna shvatanja Pola de Mana i teorija dekonstrukcije” 1987. godine na istom fakultetu, doktorirao tezom “Teorijski problemi čitanja kao osnove modernog shvatranja književnosti” 2001. godine na istom fakultetu. Između 1984. i 2001. godine radio kao naučni istraživač na Projektu za teoriju Instituta za književnost i umetnost u Beogradu; od 2001. do 2007. godina kao vanredni profesor na Filološkom fakultezu (Katedra za opštu književnost i teoriju književnosti), a od 2007. godine kao redovni profesor semilogije medija na Fakultetu za medije i komunikacije Univerziteta Singidunum u Beogradu. Objavljene knjige: Antinomije kritike (1982), Slučaj Niče (1997), ABC dekonstrukcije (1998), Ljuba ili o etici (1999), Predavanja o čitanju (2000), Pesništa: Prilozi pesničkoj ontologiji Martina Hajdegera (2001), Moderno shvatanje književnosti (2002), Istina apokalipse: Filozofija i pesništvo na ‘posldednjem sudu‘ (2003), Šta je teorija (2006), Od znaka do smisla (2007). Predavao u Sjedinjenim američkim državama (Yale University) i Velikoj Britaniji (Sheffield University).
Dragan Babić: IMPERATIV NOVUMA. Prvi svetski rat u srpskoj i angloameričkoj međuratnoj prozi
Prvi svetski rat se često ističe kao presudni događaj XX veka i trenutak koji je, kao seizmička linija, podelio istoriju na dve celine, ali je on, osim svakodnevnog života, izmenio percepciju sopstva i uticao na književnost koja nastaje na njegovim ruševinama.
Ta književnost se u velikoj meri zasniva na insistiranju na novim formama, temama, motivima i oblicima, a ta težnja ka inovaciji vidi se kao imperativ novuma koji je evidentan kod autora srpske, engleske i američke međuratne proze – Miloš Crnjanski, Stanislav Кrakov, Dušan Vasiljev, Dragiša Vasić, Rastko Petrović, Isidora Sekulić, Ernest Hemingvej, Vilijam Fokner, Virdžinija Vulf, Rebeka Vest, Džon Dos Pasos i Ford Madoks Ford – koji se nalaze u središtu ove studije.
Dragan Babić (Кarlovac, 1987), osnovne, master i doktorske studije završio na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu. Bavi se esejistikom i književnom kritikom, glavni je urednik časopisa Dometi i programski urednik Somborskog književnog festivala. Objavio je dve zbirke Tviter priča (2014. i 2017), priredio knjigu Proza o prozi: fragmenti o kratkoj priči Davida Albaharija (2017), antologiju Sićušne priče: srpska mikro-priča (2021) i panoramu Poslednja Atari generacija: panorama novosadskih prozaista generacije osamdesetih (2021).
